Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
Zagrzybione ściany to nie tylko problem natury estetycznej – uwalniane przez te organizmy zarodniki mogą być przyczyną wielu dolegliwości zdrowotnych, a wnikające w ścianę grzyby z czasem mogą poważnie uszkodzić jej konstrukcję. Z poniższego tekstu dowiesz się, jak ustrzec się przed tymi intruzami oraz jak usunąć grzyba ze ściany, gdy już się na niej pojawił.
Charakterystyczną cechą grzybów jest zdolność do rozwijania się już przy minimalnej ilości pożywienia – wystarczy, że na materiałach budowlanych znajdą się śladowe ilości związków organicznych, by stały się one potencjalnym siedliskiem grzybni.
Oczywiście sam materiał organiczny nie wystarczy – potrzebne będą też odpowiednie warunki otoczenia. Gatunki grzybów rozwijające się na ścianach rozwijają się najlepiej przy dużej wilgotności powietrza (powyżej 60%), temperaturze w przedziale 20-35°C i przy braku bezpośredniego światła słonecznego. O takie warunki najłatwiej w ciemnych kątach kuchni, pralni i łazienek pozbawionych okien oraz w piwnicach.
Szczególnie narażone są miejsca, w których występują tzw. mostki termiczne, czyli elementy przegród cieplnych o słabszej izolacji cieplnej niż ich najbliższe otoczenie. Na mostkach termicznych kondensuje się para wodna, tworząc wręcz idealne warunki do wzrostu kolonii grzybów. Z podobną sytuacją mamy do czynienia przy ścianach oklejonych tapetą (bez uprzedniego zabezpieczenia przed wilgocią) oraz gdy meble są przysunięte zbyt blisko powierzchni ściany.
Do najważniejszych przyczyn powstawania pleśni i grzybni na ścianach zaliczana jest źle działająca wentylacja – bez efektywnej wymiany powietrza zarówno wilgoć, jak i inne potrzebne grzybom składniki nie są skutecznie usuwane z pomieszczenia i osiadają na ścianach i sufitach.
Odróżnienie od siebie pleśni i grzybów jest bardzo ważną kwestią – te drugie są znacznie groźniejsze dla zdrowia i mogą wyrządzić znacznie poważniejsze szkody w budynku.
W przeciwieństwie do innych rodzajów grzybów pleśń nie wykształca rozbudowanej grzybni – rozwija się wyłącznie na powierzchni i nie wnika w głąb materiału. Najczęściej pojawia się na drewnie, ale może też rosnąć na innych materiałach budowlanych, jeśli znajdzie odpowiednie ku temu warunki. Pleśnie tworzą na ścianach i sufitach plamiste wykwity – najczęściej są to czarne plamy, choć mogą mieć również zielony lub rdzawy kolor (zależnie od gatunku). Pojawieniu się pleśni często towarzyszy łuszczenie się farby oraz odspajanie tynków i tapet.
Natomiast inne grzyby atakujące ściany mogą wytwarzać rozłożyste grzybnie o różnej postaci – mogą to być np. długie sznury rozciągające się wzdłuż ściany, watowate narośle na sufitach/ścianach czy „pajęczyny” o przeróżnych kształtach. Niektóre mogą nawet tworzyć dojrzałe owocniki. Takie grzybnie bez problemu mogą przerosnąć zarówno drewno, jak i mury – wnikają głęboko w ich strukturę, a nawet przechodzą na wylot, dostając się do sąsiednich pomieszczeń. Usunięcie takiego grzyba ze ściany to praco- i czasochłonne zajęcie, wymagające skuwania tynku i głębokiego czyszczenia murów – wystarczy, że w ścianie zostanie niewielki fragment grzybni, aby niechciany lokator z czasem powrócił.
Jak już tutaj wspomniano, grzyb na ścianie i suficie to następstwo nadmiernej wilgoci, której przyczyną jest najczęściej niewłaściwa wentylacja. Pierwszym wyraźnym sygnałem świadczącym o nieefektywnej wentylacji są krople wody zbierające się na szybach od strony pomieszczenia – to jasny znak, że w powietrzu jest za dużo wilgoci. Z czasem pojawia się również charakterystyczny, nieprzyjemny zapach stęchlizny.
Biorąc pod uwagę powyższe informacje, jednym z najprostszych sposobów na uniknięcie inwazji grzybów na ściany jest zadbanie o prawidłowe funkcjonowanie systemu wentylacyjnego. Można to zrobić, np. przez montaż nawiewników w oknach/ścianach czy instalację turbin wywiewnych na kominach wentylacyjnych. Kluczową kwestią jest również zadbanie o prawidłowe wykonanie izolacji budynku.
Jak walczyć z grzybem, który wykwitł już na ścianie? To zależy przede wszystkim od tego, jak wcześnie udało się go wykryć oraz czy jest to zwykła pleśń, czy coś gorszego. Oto kilka rad na to, jak usunąć intruza ze ściany domowym sposobem:
Jako że ten grzyb nie wnika w strukturę tynku, jego usunięcie jest stosunkowo proste. Małe wykwity należy zetrzeć twardą szczotką i przemyć np. roztworem chloru (jeśli to nie pomoże, sięgnij po środek o większym stężeniu, np. wybielacz). Następnie zaatakowane miejsce trzeba dokładnie wysuszyć. Po osuszeniu ściany powinno się ją zabezpieczyć specjalnym środkiem grzybobójczym. Gdy preparat już się wchłonie, powinno się jeszcze raz oczyścić powierzchnię i ponownie nałożyć środki grzybobójcze. Później można już przejść do wykończenia ściany.
Na większe wykwity potrzebne już będą specjalistyczne preparaty chemiczne – tutaj również należy zacząć od dokładnego oczyszczenia powierzchni. Następnym krokiem będzie nałożenie preparatów na całą zainfekowaną powierzchnię – zabieg ten najlepiej powtórzyć ok. 3 razy, w 12- lub 24-godzinnych odstępach.
Podczas usuwania grzyba należy odpowiednio się zabezpieczyć – gumowe rękawice to absolutne minimum, a przy stosowaniu żrących środków chemicznych trzeba też zadbać o odzież ochronną, okulary i maskę.
W przypadku, gdy grzyb wnika głęboko w ścianę samo usunięcie nieestetycznych plam i zabezpieczenie powierzchni nie wystarczy. W takich sytuacjach konieczne będzie również skucie tynku (z naddatkiem ok. 1 m z każdej strony) i preparaty grzybobójcze wnikające w powierzchnię muru.
Jeśli grzybnia spenetrowała głęboko ścianę, konieczne będzie sięgnięcie po tzw. metodę wgłębną. Polega ona na wlaniu preparatów grzybobójczych do wywierconych w ścianie otworów. Powinny one mieć 10-12 mm średnicy, być rozstawione co 10-13 cm oraz skierowane w dół pod kątem 30-45°. W tak przygotowane wloty należy nalać preparatu z pomocą lejka. Gdy środek już się wchłonie, można przejść do klejenia wykonanych otworów i wykończenia ściany.
Przy rozbudowanych wykwitach pojawiających się w kilku pomieszczeniach najlepiej jest zdać się na usługi fachowców. Profesjonalna ekipa nie tylko skutecznie poradzi sobie z grzybami (nawet tymi, które wniknęły już w głąb ścian) i wskaże miejsca najbardziej narażone na ataki, ale też da gwarancję na swoje usługi.
Do rozwoju pleśni i zagrzybień ścian i sufitów jest odpowiedzialny przede wszystkim nadmiar wilgoci. Powstające w ten sposób nieestetyczne plamy nie tylko szpecą wnętrza, ale też mogą być przyczyną wielu schorzeń i nieprzyjemnych dolegliwości. Warto więc zadbać o to, aby w ogóle się nie pojawiły – w pierwszej kolejności należy skupić się na prawidłowym działaniu wentylacji oraz właściwej izolacji cieplnej budynku.
Zdjęcie: KYNASTUDIO/elements.envato.com
