Jak wyobrazić sobie kuchnię bez patelni? To niemożliwe. Ale wybór właściwego naczynia jest trudny. Pod uwagę warto brać różne rodzaje patelni, materiały wykonania i ich przeznaczenie – inną kupimy do głębokiego smażenia, odmienny zaś model np. do grillowania. Jak wybrać?
Pierwszym podziałem, który trzeba uwzględnić, jest przeznaczenie patelni. Chociaż istnieje tendencja do wykorzystywania naczyń uniwersalnych, to z czasem warto zakupić także modele bardziej wyspecjalizowane.
Nazywana też klasyczną. Podstawowy sprzęt do smażenia, który trzeba kupić jako jeden z pierwszych do każdej nowej kuchni. Charakterystyczne dla niej są płaskie dno i dość niskie brzegi. Najmniej zapłacimy właśnie za ten typ, przy czym przyrządzimy na nim stosunkowo dużo różnych potraw.
Służy do smażenia bez tłuszczu. Potrawy przy tym są dość smaczne i lubiane przez większość osób – więc mimo tego, że nie jest to typ podstawowy, warto taką patelnię posiadać w swoim domu. Charakterystyczne jest dla niej pofalowane dno z rowkami, które mają zbierać nadmiar tłuszczu tak, by ten nie wsiąkał w mięso.
Wykorzystywany do gotowania na parze, duszenia i smażenia z niewielką zawartością tłuszczu. Umożliwia to specyficzna budowa, gdzie dno posiada małą średnicę, ścianki zaś są pochyłe i wysokie. Przyda się nie tylko podczas przyrządzania potraw kuchni chińskiej.
Przydaje się między innymi do pieczenia, duszenia i zapiekania. Niekiedy można jej użyć nawet zamiennie z garnkiem – choćby, żeby przygotować w niej bigos lub gulasz.
Specjalizacja w kuchni nie jest konieczna, ale w przypadku osób lubiących gotowanie zdecydowanie będzie przydatna. Z tego powodu można nabyć patelnie przeznaczone do przyrządzania konkretnych rodzajów potraw. Można więc posiadać przyrządy do przygotowywania:
Obok przeznaczenia, bardzo ważne są materiał lub rodzaj powłoki i sposób wykonania patelni. Decydują o wygodzie jej użytkowania i o tym, jak długo będzie mogła służyć w kuchni.
Wyróżnia się patelnie wykonane z aluminium, stali, ale też żeliwne, miedziane, tytanowe lub kamienne. Różni je wiele czynników. Wykonane z aluminium dobrze i równomiernie się nagrzewają, mają niewielki ciężar, ale ich wadą jest niska trwałość. Przy bardzo wysokich temperaturach mogą wytwarzać szkodliwe związki. Patelnia stalowa wypada lepiej w zakresie trwałości, ale wolno się nagrzewa. Ciężkie i masywne patelnie żeliwne są bardzo uniwersalne, ale trudniejsze w czyszczeniu. Odpowiedzią na ich słabsze strony są nowoczesne i drogie, ale bardzo użyteczne patelnie tytanowe.
Wiele rodzajów patelni, zwłaszcza tańszych, dodatkowo pokryte jest powłoką poprawiającą jakość użytkowania. Niestety, większość z nich posiada ograniczenia, o których trzeba pamiętać. Patelnia teflonowa pozwala na smażenie bez użycia tłuszczu, jedzenie nie będzie do niej przywierać, trzeba jednak bardzo uważać, bo łatwo o zarysowanie takiej powierzchni. Najlepiej używać drewnianych szpachelek i sztućców. Poleca się potrójne powłoki teflonowe o grubości 40 mikronów. Lepiej spisuje się gładka powierzchnia ceramiczna, na której również można smażyć przy małej ilości tłuszczu. Podobnie jest z pokryciami tytanowym i marmurowym.
Bardzo ważna jest również grubość dna i sposób wykończenia jego powierzchni. Poleca się egzemplarze o grubości dna przynajmniej 4 mm i lekko wklęsłym kształcie. Właściwie dobrana patelnia, niezależnie od rodzaju, musi posiadać pasującą do niej wielkością pokrywkę. Odporne na działanie temperatury i wygodne uchwyty to kolejny element, który trzeba brać pod uwagę przy zakupie patelni do naszej kuchni. Najlepiej jest mieć w niej przynajmniej trzy egzemplarze o wielkościach: 20 cm, 24 cm i 26 cm.
