Co włożyć do koszyka wielkanocnego?

W czasie Wielkiej Soboty kościoły wypełnione są zapachem kwiatów, świec oraz pokarmów włożonych do pięknie zdobionych koszyczków. Najładniejsze święconki tradycyjnie można spotkać na wsiach, gdzie nadal styl zdobienia nawiązuje do folkloru danego regionu. 

W koszyczkach znajdują się różnorodne składniki, a każdy z nich ma znaczenie. Bez wątpienia wielkanocny koszyczek łączy wszystkie katolickie społeczności podczas Zmartwychwstania. 

Tradycyjna zawartość wielkanocnego koszyczka

Święcenie pokarmów ma bardzo długą historię. Jego początki na terenie Polski datuje się na XIV wiek. Pamiętajmy, że pokarmy poświęcone w sobotę jemy dopiero na drugi dzień w Niedzielę Wielkanocną. 

Wielkanocna symbolika wyrażana w pokarmach

To, co włożymy do koszyczka, nie powinno być przypadkowe. Każdy produkt ma własną symbolikę. Tradycyjnie w święconce zawsze znajdują się chleb, jajka i sól. Chleb jest najważniejszym składnikiem koszyczka, ponieważ symbolizuje Ciało Chrystusa. Bez problemu można go zastąpić innym rodzajem pieczywa, jak np. razowy chleb czy wieloziarniste bułki.

Z kolei jajka to symbol zwycięstwa życia nad śmiercią. Są rzeczywistym dowodem na odradzanie się życia. Tradycja mówi, że poświęconymi jajkami należy się podzielić z najbliższymi. W ten sposób wyrażamy uznanie i zacieśniamy więzy rodzinne. Dlaczego jajka są malowane na różnorodne kolory? Legenda mówi, że Maryja małemu Jezuskowi kolorowała skorupki jajek, czym sprawiała mu wielką radość. 

>> Zobacz też: Dekoracje wielkanocne DIY – 3 pomysły

Ostatnim produktem jest sól, która ma moc odstraszania zła, symbolizuje oczyszczenie. Często do święconki wkładany jest również pieprz. 

Powyższym często towarzyszą inne składniki. Do wielkanocnego koszyczka warto włożyć: 

• wędlinę (polecamy domowej roboty szynkę lub kiełbasę) – symbolizuje dobrobyt i bogactwo. Nie wszyscy kiedyś mogli sobie pozwolić na mięso, więc był to rarytas. Każdy starał się choć jeden plasterek wędliny włożyć do swojego koszyka; 
• chrzan – kolejny bardzo często pojawiający się składnik. Symbolizuje pokonanie goryczy męki Chrystusa, w niektórych regionach Polski je się go łyżkami na znak cierpień Syna Bożego. Często kojarzony jest z siłą fizyczną. Tradycja mówi, że każdy w Święta Wielkanocne powinien go spróbować;
• ser – symbolizuje połączenie ludzi z naturą i zwierzętami domowymi. Ma zagwarantować owocny rozwój zwierząt;
• baranek – do koszyczka wkłada się figurkę baranka wykonaną najczęściej z białego cukru, rzadziej z czekolady. Zwierzę symbolizuje ofiarę, w domyśle Jezusa Chrystusa, który karę przyjął i zniósł ze spokojem, a następnie zwyciężył ze śmiercią. Obowiązkowo baranek powinien być wyposażony w czerwoną chorągiewkę. 
• babka wielkanocna – symbolizuje gospodarność i zaradność życiową. Musi być domowej roboty, a nie ze sklepu.

Dobór pokarmów nie jest przypadkowy. Tradycja mówi, że w koszyczku musi się znaleźć siedem bożych darów w postaci chleba, jajka, soli, wędliny, sera, chrzanu i ciasta. Obecnie coraz częściej odchodzi się od tego zwyczaju, a do święconki dodaje własne lokalne potrawy. Jednak podstawą święconki powinny być wymienione produkty. Ponadto do koszyczka wielkanocnego poleca się włożyć ulubione przysmaki. Mogą to być warzywa, owoce, czy słodycze w kształcie wielkanocnych króliczków, pisanek czy kurczaków. Co więcej, można do niego włożyć masło – kolejny symbol dobrobytu, oraz ocet symbolizujący ciężki los synów Abrahama. 

Wygląd koszyczka wielkanocnego

Tradycja mówi, że koszyk przeznaczony na święconkę powinien być zrobiony z wikliny, słomy lub sosnowych gałązek. Następnie jest zdobiony białą serwetką obszytą koronkami. Często święconkę okalają gałązki bukszpanu i zerwane polne kwiaty. Obecnie koszyczki przyozdobione są różnokolorowymi kurczaczkami czy zajączkami. Może nie jest to podyktowane tradycją, jednak wygląda kolorowo i radośnie. 

Źródło zdjęcia: Designed by Freepik